وقتی یکی از دندانهای شما پوسیده میشود، احتمالاً دندانپزشک برای پیشگیری از عفونت کردن آن، پیشنهاد میکند دندانتان را ترمیم کند یا به اصطلاح «آن را پر کند».
برای پر کردن دندان، انواع مختلفی از مواد دندانی وجود دارند؛ اما رایجترین آنها «آمالگام» و «کامپوزیت» هستند.
آمالگام سالها رایجترین نوع ماده برای پر کردن دندان بود؛ اما بعد از آن کامپوزیت به دلیل استحکام و زیبایی بیشتر رایج شد. در این مقاله، میخواهیم درباره انواع مواد ترمیم دندان، استحکام و میزان بیضرر بودن آنها صحبت کنیم.
کامپوزیت چیست؟
کامپوزیت از سایر موادی که برای پر کردن دندان استفاده میشود ظاهر طبیعیتری دارد. کامپوزیت را میتوان با رنگ دندان تطبیق داد؛ بنابراین احتمالاً تشخیص اینکه دندانتان پر شده است برای دیگران ممکن نیست.
اما ترکیب این مواد که اصطلاحاً به آن «مواد همرنگ دندان» میگویند چیست؟ کامپوزیت ترکیبی از رزین آکریلیک و پرکننده شیشه پودری است و میتوان برای انواع مختلفی از ترمیمهای دندان مانند پر کردن، مصارف زیبایی (ونیرها)، اینله و روکش از آن استفاده کرد. گاهی هم دندانپزشکان برای ترمیم کردن دندانهای شکسته از کامپوزیت استفاده میکنند.
پرکردگیهای کامپوزیت چقدر دوام میآورند؟
پرکردگیهای کامپوزیت نسبت به سایر مواد دوام کمتری دارند و مطالعاتی که انجام شدهاند، دوام آنها را ۷ سال پیشبینی کردهاند. مطالعهی دیگری هم که سال ۲۰۱۰ انجام شد میگوید اگر از دندانی که با کامپوزیت پر شده خوب مراقبت کنیم، ترمیم آن ۱۰ سال دوام میآورد.
آیا کامپوزیت مادهای بیضرر است؟
تعدادی از افراد درباره مضر بودن کامپوزیت نگرانیهایی دارند؛ اما مطالعهای که سال ۲۰۱۲ در ژورنال مواد دندانی منتشر شد میگوید پر کردن دندان با موادی که تیرهتر هستند به دلیل استفاده از «لایت کیور»؛ که حین کار برای سفت کردن ترمیم استفاده میشود؛ نگرانکنندهتر است.
از جمله محاسن استفاده از کامپوزیت برای ترمیم دندان میتوان به امکان پر کردن دندان در یک جلسه، قابل استفاده بودن برای ترمیم پوسیدگیهای وسیع و حساسیت کوتاهمدتتر دندان به سردی و گرمی بعد از ترمیم اشاره کرد. مضرات آن هم گرانتر بودن نسبت به آمالگام و نیاز به خشک بودن دندان حین ترمیم است.
سایر مواد پر کردن دندان
زمانی که نیاز به ترمیم دندان دارید، ممکن است دندانپزشکتان انواع مختلفی از مواد دندانی را برای این کار پیشنهاد دهد. در ادامه درباره خواص هریک صحبت میکنیم.
آمالگام
آمالگام یا همان مادهی نقرهای، سالها رایجترین ماده برای پر کردن دندان بود و هنوز هم در بسیاری از کشورهای دنیا استفاده از آن بسیار رایج است. آمالگام طول عمر زیادی دارد و ممکن است حتی تا ۱۵ سال یا بیشتر دوام بیاورد.

از آنجا که پر کردن دندان با آمالگام راحت است؛ چرا که دندانپزشک مجبور نیست نگران تمیز و خشک نگه داشتن دندان حین کار باشد. در ضمن این ماده ارزانتر از سایر مواد ترمیم دندان است؛ اما به این دلیل که همرنگ دندان نیست افراد علاقهی کمتری به آن دارند؛ علاوه بر این آمالگام حاوی جیوه است. اگرچه انجمن دندانپزشکی آمریکا این ماده را بیضرر میداند؛ مطالعاتی انجام شده که میگویند مشاهدات کافی برای اثبات یا نفی این ادعا وجود ندارد و تحقیقات بیشتری برای اثبات بیضرر بودن آمالگام مورد نیاز است.
طلا
اگرچه طلا برای پر کردن دندان مادهی گرانی به شمار میرود؛ اما عمر طولانی دارد و حداقل ۲۰ سال دوام میآورد. پر کردن دندان با طلا اغلب به دو جلسه کار نیاز دارد.
سرامیک
سرامیک برای پر کردن دندان مادهی بادوامی به شمار میرود و انتظار میرود حداقل ۱۵ سال دوام بیاورد؛ اما استفاده از این ماده چندان رایج نیست. چرا که گران است و ترمیم با آن به دو جلسه کار نیاز دارد.
گلاس آینومر
گلاس آینومرها با پرکننده شیشه ساخته میشوند، مانند کامپوزیت همرنگ دندان هستند و میتوان رنگ آنها را مطابق رنگ دندان فرد تغییر داد.

علاوه بر این گلاس آینومر از خود فلوراید آزاد میکند که باعث میشود احتمال پوسیدگی دندان شما کمتر شود. نقطهضعف این مواد این است که کمتر از آمالگام دوام دارند و علاوه بر این شاید نتوان آنها را برای ترمیم پوسیدگیهای وسیع استفاده کرد.
چه مدت طول میکشد تا دندان بعد از ترمیم بهبود پیدا کند؟
اغلب وقتی دندان ترمیم میشود به سرعت و بدون مشکل بهبود پیدا میکند. بعد از اینکه بیحسی از بین میرود، ممکن است دندان شما قدری حساس شود؛ اما اغلب بعد از حدود ۱ روز از بین میرود.
پرکردگیهای فلزی مثل آمالگام و طلا گاهی دورهی بهبود طولانی دارند و چند روز یا حتی چند هفته نسبت به سرما حساس میشوند. این اتفاق در کامپوزیت یا گلاس آینومر رایج نیست؛ اما غیرممکن هم نیست. در این مدت شما باید ضمن کمتر فشار آوردن به دندانتان، از خوردن غذاهای اسیدی اجتناب و از خمیردندانهای ضد حساسیت استفاده کنید. در نهایت اگر هنگام جویدن مشکل دارید یا درد و حساسیت دندانتان طولانی شده، موضوع را به دندانپزشک بگویید تا سطح پرکردگی را درست کند.
منبع: هلث لاین